Wat betekent het als een konijn zijn eigen keutels opeet
Veel konijnenbaasjes schrikken wanneer ze hun huisdier keutels zien eten. Toch is dit in de meeste gevallen heel normaal gedrag. Konijnen produceren namelijk twee soorten keutels. De harde, droge bolletjes herken je meteen als ontlasting. Daarnaast maken ze zachte, trosvormige keutels die ze direct uit de anus opeten. Deze heten blindedarmkeutels of cecotrofen.
Omdat cecotrofen meestal meteen worden opgegeten, zie je ze zelden in het hok liggen. Zie je ze wel rondslingeren, dan is er vaak iets aan de hand met voeding, gezondheid of beweging. Het is dus belangrijk om het verschil te kennen tussen normale keutels, blindedarmkeutels en afwijkende ontlasting.
Waarom konijnen cecotrofen nodig hebben
Verteringssysteem van het konijn
Konijnen hebben een ingewikkeld verteringsstelsel dat is afgestemd op vezelrijk, arm voedsel zoals gras en hooi. In de blinde darm leven grote aantallen bacteriën die vezels afbreken en belangrijke voedingsstoffen produceren. De zachte blindedarmkeutels zitten boordevol vitamines, eiwitten en vetzuren die het konijn niet in één keer kan opnemen.
Door deze speciale keutels opnieuw op te eten, krijgt het konijn een tweede kans om alle voedingsstoffen uit hetzelfde voedsel te halen. Dit proces heet coprofagie en is essentieel voor een goede gezondheid. Een konijn dat geen cecotrofen kan of wil eten, kan tekorten ontwikkelen en uiteindelijk ernstig ziek worden.
Wanneer is het gedrag normaal
Normaal gesproken zie je het konijn licht vooroverbuigen, de cecotrofen direct uit de anus pakken en opeten. Dit gebeurt vaak in alle rust, bijvoorbeeld in de vroege ochtend of late avond. Het konijn laat dan geen zachte keutels achter in het hok en de vacht rond de anus blijft schoon en droog.
Zolang je geen plakkerige keutels in het verblijf vindt en je konijn vrolijk, actief en goed etend is, is er geen reden tot zorgen. Het eten van cecotrofen hoort bij een gezonde spijsvertering en is geen vieze gewoonte die je moet afleren.
Wanneer moet je je zorgen maken
Te veel zachte of plakkerige keutels
Liggen er regelmatig zachte, druiventros-achtige keutels in het hok, dan eet je konijn zijn cecotrofen niet op. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Een veelvoorkomend probleem is een verkeerde voeding met te veel brokjes, snacks of groenten en te weinig hooi. Het verteringssysteem raakt dan uit balans en de blindedarmkeutels worden te zacht en te talrijk.
Ook pijnlijke tanden, overgewicht of gewrichtsproblemen kunnen ervoor zorgen dat een konijn niet goed bij zijn achterwerk kan. Daardoor blijven cecotrofen liggen en kan de vacht vies en klonterig worden. Dit verhoogt het risico op huidproblemen en zelfs maden in de zomer.
Wanneer naar de dierenarts
Zie je plotseling veel zachte of waterige keutels, of merk je dat je konijn minder actief is, minder eet of dat de buik pijnlijk aanvoelt, neem dan contact op met de dierenarts. Schakel ook hulp in als je konijn helemaal geen keutels meer produceert. Dit kan wijzen op een verstopping of beginnende gasbuik, wat bij konijnen levensbedreigend kan zijn.
De dierenarts kan onderzoeken of er gebitsproblemen, pijnklachten of ziektes spelen. Daarnaast krijg je advies over het ideale menu voor jouw konijn, zodat de productie en opname van cecotrofen weer in balans komen. Zo blijft je huisdier gezond en kan het natuurlijke gedrag zonder problemen blijven vertonen.
